Türkiye Büyük Millet Meclisi
Kanuna göre, kadastro teknik hizmetlerinden tescile tabi olmayan aplikasyon, yer gösterme ve plan örneği işlemlerinin yapım ve kontrolü, tescile tabi olan cins değişikliği, arzi irtifak hakkı tesisi veya terkini, birleştirme ve muhdesatın terkini işlemlerinin yapım sorumluluğu ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenecek kadastro teknik hizmetleri niteliğindeki diğer işler, lisanslı harita kadastro mühendislik bürolarınca yerine getirilecek.
Lisanslı harita ve kadastro mühendisleri, faaliyetlerini yürüttükleri süre içinde serbest harita ve kadastro mühendislik ve müşavirlik de yapabilecek. Kamu kurum ve kuruluşlarının diğer kanunlar ve ilgili mevzuata göre hak, görev ve yetkileri devam edecek.
Lisans belgesi almak için gerekli olan 5 yıl deneyim şartı, 10 yıla çıkartılacak. Belge sahibi olabilmenin özel şartlarından olan sınav şartı kaldırılacak.
Lisans belgesi almak için teminat yatırma bedeli 41 bin 66 liradan 50 bin liraya çıkarılacak.
Lisanslı harita kadastro mühendislik bürolarının açılıp işletilmesi, lisans sahibi olanlara ait olacak.
Şartları taşıyan ve lisans belgesi başvurusunda bulunan mühendislere, lisanslı harita ve kadastro mühendislik faaliyeti yürütebilmeleri için Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından lisans belgesi verilecek.
Lisanslı harita kadastro mühendislik büroları, il genelinde yetkili olmak üzere lisanslı mühendisin talep ettiği ilçede kurulacak.
Lisanslı bürolar, meslek alanıyla ilgili mühendis, tekniker veya teknisyen unvanlarında en az 3 kişi çalıştıracak; çalıştırılanlardan en az birinin, lisans sahibi dışında bir mühendis olması zorunlu olacak.
Lisansların verilmesi, iptal edilmesi ve sicillerin tutulması ile lisanslı büro faaliyetlerinin denetimini yaparak uyarma, kınama, lisansın geçici veya sürekli iptali cezalarını vermeye Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü yetkilendirilecek.
Kanun kapsamına giren işlem başvuruları, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenen yöntemlerle yapılacak.
Disiplin suçu ve cezaları
Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları Hakkında Kanun’a, “Disiplin suç ve cezaları” başlıklı madde eklenecek. Bu kapsamda lisanslı mühendislerin disiplin suçu oluşturan fiil ve halleri ile belirtilen fiil ve haller nedeniyle lisanslı mühendislere uygulanabilecek disiplin cezaları belirlenecek.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, kadastro teknik hizmetleri kapsamında yaptıkları iş ve işlemler ile mekan, personel, donanım ve arşiv düzeni ile ilgili konularda lisanslı harita kadastro mühendislik bürolarını ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde denetleyecek.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, denetim, inceleme ve soruşturma sonucu tespit ettiği hata, eksiklik ve olumsuzluklardan dolayı lisanslı harita ve kadastro mühendislerine uyarma, kınama, lisansın geçici iptali ve lisansın sürekli iptali cezalarını verecek.
Görevine yakışmayan tutum ve davranışta bulunulması, ilgili mevzuat hükümleri ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenen usul ve esasların tam ve zamanında yerine getirilmesinde gerekli dikkat, özenin gösterilmemesi veya hatalı iş, işlemlere sebebiyet verilmesi, görevine veya iş sahiplerine karşı ilgisiz kalınması, çalışma saatleri içinde büronun hizmete hazır bulundurulmaması, tabelanın Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün belirlediği biçimde olmaması veya asılı bulundurulmaması, asgari büro mekanı, asgari donanım veya asgari personel bulundurma koşullarının sağlanmasına dair idari kararlara, iş kabul ve sözleşmesi esaslarına uyulmaması, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen eğitimlere katılınmaması, uyarma cezasını gerektiren fiil ve haller arasında yer alacak.
İlgili mevzuat hükümleri ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenen usul ve esaslara kasıtlı olarak uyulmaması, kasten hatalı iş ve işlemlere sebebiyet verilmesi, Genel Müdürlük görevlilerine, iş arkadaşlarına, iş sahiplerine söz veya hareketle sataşılması, görev yerinde genel ahlak, edep dışı davranışlarda bulunulması, imza yetkisi devri esaslarına aykırı davranılması, Genel Müdürlük ve lisanslı büronun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlar, hizmetle ilgili konularda yükümlü olduğu kişilere yalan ve yanlış beyanda bulunulması, kınama cezasını gerektiren fiil ve halleri kapsayacak.
Lisansın geçici iptali cezası ise fiilin ağırlık derecesine göre lisanslı mühendisin faaliyetlerinin 6 ay ila 3 yıl arasında durdurulmasını tanımlıyor.
Lisanslı mühendislerin, 2 yıl içinde 3 kez uyarma veya 2 kez kınama cezası alması halinde lisansları 1 yıl süreyle, kullanılmış teminatları öngörülen sürede tamamlamamaları veya teminatları öngörülen sürede yenilememeleri durumlarında lisansları teminatın yenilenmesine kadar, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odasınca verilen meslekten süreli men cezası almış olmaları halinde lisansları men süresi kadar, lisanslı büro çalışma mekanlarında Genel Müdürlük tarafından belirlenen hizmetler dışında işlem yapmaları durumunda lisansları 1 yıl süreyle kayıt dışı iş almaları ve işlem yapmaları durumunda lisansları 1 yıl ila 3 yıl süreyle kasıtlı olarak birden çok işlemde, Vergi Usul Kanunu’na uygun olarak belgelerini tevsik etmemeleri halinde lisansları 6 ay ila 3 yıl süreyle hizmetin yerine getirilmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapılması, kişilerin yarar veya zararını hedef tutan davranışlarda bulunulması, hizmet mekanı içerisinde siyasi içerikli materyal ve belge bulundurulması ve asılması durumunda lisansları 1 yıl ila 3 yıl süreyle iptal edilecek.
Lisansın sürekli iptali ise bir daha lisanslı mühendislik faaliyetinde bulunmamak üzere lisansının iptal edilmesini tanımlayacak.
İki defa lisansın geçici iptali cezası alınması, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odasınca verilen meslekten sürekli men cezası alınması, lisanslı mühendisin ayrı bir lisanslı büro açması veya lisans hakkını devretmesi, kontrol, denetim ve incelemenin engellenmesi, hizmet ile ilgili olarak her ne şekilde olursa olsun, kendine veya üçüncü kişilere çıkar sağlanması, gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlenmesi halinde lisans sürekli iptal edilecek.
Disiplin cezası verilmesini gerektiren fiil ve hallere nitelik ve ağırlıkları itibarıyla benzer eylemlerde bulunanlara da aynı neviden disiplin cezaları verilecek.
Uyarma veya kınama disiplin cezasını gerektiren fiil veya hallerin, 2 yıl içinde tekrarı halinde bir derece ağır ceza uygulanacak.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından; uyarma ve kınama disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin öğrenildiği tarihten itibaren 1 ay içinde, lisansın geçici ve sürekli iptali cezasını gerektiren fiil ve hallerin öğrenildiği tarihten itibaren 6 ay içinde disiplin soruşturmasına başlanmadığı takdirde disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımına uğrayacak.
Disiplin cezasını gerektiren durumlara, işlendiği tarihten itibaren 2 yıl içinde disiplin cezası verilmezse ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrayacak.
Lisans hakkını devredemeyecek
Lisans sahibinin savunması alınmadan disiplin cezaları verilemeyecek. Verilen disiplin cezaları kesin olacak. Disiplin cezalarına karşı idari yargı yoluna başvurulabilecek.
Lisanslı harita ve kadastro mühendisleri, lisans hakkını devredemeyecek, şube veya irtibat bürosu adı altında birden fazla büro açamayacak ancak yetkili oldukları il dahilinde lisanslı büro kurulmamış ilçelerde, şube veya irtibat bürosu açabilecek.
Kanunla lisanslı mühendislere verilebilecek idari para cezası tutarı 10 bin liradan 50 bin liraya çıkarılacak.
Devlet Memurları Kanunu’na tabi olarak çalışırken istifa ederek lisanslı harita kadastro mühendislik bürosu açanlardan, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne başvuranların, Genel Müdürlük kadrolarına devlet memuru olarak atanmalarında açıktan, naklen ve yeniden atama sayısı sınırlamaları uygulanmayacak.
Kanun, yayımı tarihinden 6 ay sonra yürürlüğe girecek.
Görüşmelerden notlar
MHP Kütahya Milletvekili Ahmet Erbaş, Türkiye’de yaklaşık 222 Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Bürosu (LİHKAB), 3 bin serbest büro ve 20 bine yakın harita mühendisinin bulunduğunu söyledi.
“Harita mühendisi enflasyonu”na çare bulmak gerektiğini belirten Erbaş, “Sorunların köklü çözümlerini tespit etmemiz lazım. Bugün harita mühendisleri, yarın çevre mühendisleri, sonra makine, gıda; iş yapma becerisi olan, iş yapma kapasitesi olan her mühendisimize de devlet olarak güç vermemiz bize güç katacaktır.” diye konuştu.
CHP Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin, lisanslı harita bürolarının ayrıcalıklı hale geldiğini, sektörde fiilen tekelleşme oluştuğunu söyledi.
Binlerce harita ve kadastro mühendisi ile ana kurumları olan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü birimlerinde çalışabilecek harita ve kadastro mühendisleri ve teknikerlerinin, istihdam konusunda büyük sıkıntı yaşadığını belirten Şevkin, “20 bini aşan mezun tekniker ve teknisyenin, bu yıl içinde herhangi bir ataması yapılmamıştır. Yine Emlak ve emlak yönetimi bölümü mezunu 30 bin gencimizin de ataması gerçekleştirilmedi.” dedi.
HDP Bitlis Milletvekili Mahmut Celadet Gaydalı, lisanslı harita kadastro mühendisleri; sınav şartının kaldırılmasının liyakati ortadan kaldıracağını, büyük büroların tekelleşeceğini, küçük büroların yok olacağını, liyakat sahibi olmayan kişilerin de kamu hizmeti yapacağını, tarafsız çalışma koşullarının ortadan kalkacağını, haksız rekabete zemin hazırlanacağını, etkin denetim yapılmasının imkansız bir hal alacağını öne sürdü.
İYİ Parti Samsun Milletvekili Bedri Yaşar, Türkiye’de mühendislik fakültelerinden mezun olanların sayısının ciddi rakamlara ulaştığını belirtti.
“Mühendislerin, asgari ücretle iş bulmakta zorlandığını” söyleyen Yaşar, “Bu çok acı bir gerçek. Yani özellikle kurum ve kuruluşlarda baktığınızda, bir müesseseye ‘Üç mühendis, mimar veya harita mühendisi alınıyor.’ deyin, yine müracaatların binlerle ifade edildiğini göreceksiniz. Ben bu nitelikli işsizlerin göz önünde olmadığı düşüncesindeyim.” diye konuştu.
TBMM Başkanvekili Süreyya Sadi Bilgiç, teklifin kabul edilmesinin ardından birleşimi yarın saat 14.00’te toplanmak üzere kapattı.